Son yıllarda sağlık alanında yapılan araştırmalar, kolon kanserinin yaşanan artış trendinin yalnızca yaşlı bireylerle sınırlı kalmadığını ortaya koyuyor. Geleneksel olarak 50 yaş ve üstü bireylerde en sık görülen kanser türlerinden biri olan kolon kanseri, maalesef gençler arasında da endişe verici oranlarda görülmeye başlandı. Peki, bu durumun sebepleri neler? Kolon kanserine neden olan risk faktörleri neler? Gençlerde bu rahatsızlığın artışını engellemek için alınabilecek önlemler nelerdir? Tüm bu sorulara birlikte yanıt arayalım.
Günümüzde kolon kanseri, genç bireylerde de hızla artan bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Önceki yıllarda, bu hastalık genellikle 50 yaş üzerindeki bireylerde görülürken, son veriler, 20’li ve 30’lu yaşlardaki gençlerin de kolon kanseri tanısı konulma oranının yükseldiğini göstermektedir. Amerika’da yapılan bir araştırmaya göre, 2010 yılından bu yana 20-39 yaş aralığındaki gençler arasında kolon kanseri oranı yüzde 60 oranında artmıştır. Bu yükselişin başlıca sebepleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri, beslenme alışkanlıkları, fiziksel hareketsizlik ve genetik faktörler öne çıkıyor.
Gençlerde görülen kolon kanserinin en büyük risk faktörlerinden biri, aile öyküsüdür. Ailede kolon kanseri öyküsü bulunan bireylerin, hastalığı geliştirme riski daha yüksektir. Ayrıca, bazı genetik sendromlar, genç yaşta kolon kanseri oluşumuna zemin hazırlayabilir. Bunlar arasında Lynch sendromu ve polipoz sendromları dikkat çekmektedir. Ayrıca sağlıksız beslenme alışkanlıkları, obezite ve alkol tüketimi gibi dışsal faktörler de bu riski artıran unsurlar arasında yer almaktadır.
Gençlerde kolon kanseri riskini azaltmak için atılacak adımlar oldukça önemlidir. İlk olarak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek büyük bir fark yaratabilir. Dengeli beslenme, taze meyve, sebze ve tam tahıllar açısından zengin bir diyet, vücudumuzun bağışıklık sistemini güçlendirir ve kanser riskini önemli ölçüde azaltabilir. İşlenmiş gıdalar, şeker ve yüksek kalorili yiyeceklerden uzak durmak da oldukça önemlidir.
Ayrıca, düzenli fiziksel aktivite yapmak da kolonik sağlığı iyileştirmek için etkilidir. Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapmak, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur ve kilo kontrolünü sağlar. Bununla birlikte, sigara içmek ve aşırı alkol tüketiminden kaçınmak, kolon kanseri riskini azaltmak için alınabilecek diğer önlemlerdir.
Genç bireylerin sağlıklarını korumaları için ayrıca periyodik sağlık kontrollerinin de ihmal edilmemesi gerekir. Bu kontroller, genetik yatkınlığı olan bireylerin düzenli taramadan geçmeleri açısından özellikle önemlidir. Kolonoskopi gibi tarama testleri, kolon kanserinin erken evrede tespit edilmesine yardımcı olabilir ve tedavi sürecini büyük ölçüde kolaylaştırabilir.
Unutulmamalıdır ki, genç yaşta kolon kanseri teşhisi konulması, genellikle ilerlemiş evrelerde olmaktadır. Bu nedenle, herhangi bir belirti hissettiğinizde (örneğin, karın ağrısı, kanlı dışkılama, ani kilo kaybı vb.), derhal bir uzmana başvurmak oldukça önemlidir. Ayrıca, gençlerin bu konudaki bilinçlenmesi ve toplumda bu hastalık hakkında farkındalık yaratılması, kolon kanserinin gençler üzerindeki etkisini azaltmak için kritik bir adım olacaktır.
Sonuç olarak, kolon kanseri hiç beklenmedik bir anda genç bireyleri etkileyebilir. Ancak, sağlıklı yaşam tarzı seçimleri, düzenli sağlık taramaları ve bilinçlenme ile bu hastalığın riski azaltılabilir. Kolon kanserine karşı savaşta, bilinçlenmek en büyük silahımız olacaktır.